Eleni, mae’r Traciwr Ailgylchu yn dathlu 20 mlynedd o olrhain agweddau, gwybodaeth ac ymddygiad dinasyddion Cymru.
Mae’r arolwg yn defnyddio dull gor-samplo yng Nghymru i ddarparu sampl cadarn, eang o ddinasyddion Cymru. Gwnaethpwyd gwaith maes ar-lein, o 25 Mawrth – 5 Ebrill 2024. Cafodd cyfanswm o 1,003 o oedolion yng Nghymru eu cyfweld sydd â chyfrifoldeb am ddelio â’r sbwriel a’r ailgylchu yn y cartref. Gosododd y sampl gwotâu ar gyfer oedran, rhyw a rhanbarth i gynrychioli poblogaeth y genedl yn agos.
Prif ganfyddiadau
- Normau cymdeithasol: Mae traean (33%) o ddinasyddion Cymru yn gweld norm cymdeithasol cryf ar gyfer ailgylchu, gyda sgôr cyfartalog o 7.8 allan o 10. Fodd bynnag, mae hyn wedi gostwng ychydig ers 2019 (8.1), er bod dinasyddion sy'n cofio'r ymgyrch "Bydd Wych" yn cynnal normau uwch (8.2).
- Mae cyfranogiad ailgylchu yn uchel: mae 96% o ddinasyddion Cymru yn ailgylchu gartref yn rheolaidd, gan berfformio'n well na chyfartaledd y DU o 90%. Er gwaethaf hyn, mae 79% yn dal i golli'r cyfle i ailgylchu un neu fwy o eitemau, yn enwedig poteli persawr gwydr (53%) a ffoil (27%).
- Ond mae problemau gyda halogiad: Mae 86% o ddinasyddion yn rhoi eitemau na ellir eu hailgylchu mewn biniau ailgylchu, sydd ychydig yn uwch na chyfartaledd y DU o 82%. Mae halogyddion cyffredin yn cynnwys gwydrau diod (38%) a theganau plastig (23%).
- A cholli cyfle i ailgylchu: Mae bron i hanner (47%) o ddinasyddion yn gwaredu eitemau ailgylchadwy mewn sbwriel cyffredinol, gan gynyddu i 79% pan fydd poteli persawr gwydr yn cael eu cynnwys.
- Mae anghywirdeb yn cael ei waethygu gan fylchau mewn gwybodaeth: Dim ond 12% o ddinasyddion Cymru sy'n teimlo'n "hyderus iawn" ynghylch yr hyn y gellir ac na ellir ei ailgylchu, gostyngiad sylweddol o 25% yn 2015. Mae dryswch yn parhau ynghylch eitemau fel codenni ffoil a haenen lapio blastig.
- Mae cyfathrebiadau yn hanfodol i roi hwb i hyder: dywedodd 85% o'r rhai a dderbyniodd wybodaeth am ailgylchu gan y Cyngor fod ganddynt fwy o hyder yn eu gwybodaeth. Mae cydnabyddiaeth o logo allweddol fel 'Cymru yn Ailgylchu' yn cynyddu o 30% yn 2023 i 36% yn 2024, a 'Bydd Wych' o 4% i 11%.
- Ymddiriedaeth yng Ngwasanaethau'r cyngor: Mae 78% o ymatebwyr yn ymddiried ym mhrosesau ailgylchu eu Cyngor, ond mae 22% yn mynegi amheuon o hyd, a all danseilio cymhelliant i ailgylchu.
- Ailgylchu gwastraff bwyd: Mae 80% o ddinasyddion sydd â mynediad at ailgylchu gwastraff bwyd yn defnyddio'r gwasanaeth, gyda 62% yn cael eu hystyried yn ailgylchwyr effeithlon. Fodd bynnag, mae gan 15% fynediad ond nid ydynt yn ei ddefnyddio, a dim ond 48% sy'n gwybod beth sy'n digwydd i wastraff bwyd ar ôl iddo gael ei gasglu.
- Ymwybyddiaeth o ailgylchu yn y gweithle: Yn dilyn deddfwriaeth newydd yn 2024, mae 76% o weithwyr Cymru wedi sylwi ar newidiadau mewn systemau gwaredu gwastraff yn y gweithle, ond mae 36% yn parhau i fod yn anymwybodol o'r rheoliadau newydd.
Gyda'n Gilydd am Ddyfodol Cylchol
Er gwaethaf gostyngiad bach mewn hyder o ran ailgylchu a chadw at normau ledled y DU, mae Cymru yn parhau i fod yn wydn oherwydd perfformiad hanesyddol cryf. Fodd bynnag, mae materion parhaus fel colli cyfle i ailgylchu a halogiad yn parhau, gan amlygu'r angen am well gwybodaeth am ailgylchu.
Mae WRAP yn argymell gwella ymdrechion cyfathrebu, megis ehangu ymgyrchoedd fel "Bydd Wych," i roi hwb i hyder dinasyddion ac egluro eitemau sy’n anodd eu hailgylchu. Gall cryfhau tryloywder o amgylch y broses ailgylchu feithrin ymddiriedaeth a chymell ymgysylltiad. Dylai awdurdodau lleol ddarparu canllawiau cliriach i fynd i'r afael â halogiad, wrth ddefnyddio normau cymdeithasol cryf Cymru i ysgogi ymddygiadau ailgylchu cadarnhaol.
Lawrlwytho ffeiliau
-
Arolwg Tracio Ailgylchu yng Nghymru - Gwanwyn 2024
PDF, 527.28 KB
O lawrlwytho’r adnoddau, rydych yn cytuno i’w defnyddio’n unol â’n telerau ac amodau.
Mae’n bosibl na fydd y ffeiliau hyn yn addas ar gyfer defnyddwyr technoleg gynorthwyol.