Mae’r arolwg Tracio Bwyd yn arolwg o ddinasyddion y DU sy’n casglu tystiolaeth am agweddau, gwybodaeth ac ymddygiad gwastraff bwyd. Dyma’r gyfres fwyaf a’r hiraf o’i fath, gan iddo gael ei gynnal gan WRAP ers 20071. Mae wedi’i ddylunio i hysbysu gweithgareddau WRAP ond hefyd i asesu unrhyw newidiadau mewn agweddau ac ymddygiad dros amser.
Cynhaliwyd y don hon o ymchwil gan Icaro rhwng 9 a 20 Tachwedd 2023, ac mae’r arolwg yn cynnwys 1,026 o gyfweliadau gydag oedolion yng Nghymru sy’n gyfrifol am siopa bwyd a/neu baratoi bwyd yn y cartref.
Darlun cyffredinol o’r canfyddiadau: Tueddiadau bwyd allweddol
Mae’r arolwg yn amlygu tueddiadau calonogol yn y ffordd mae gwastraff bwyd yn cael ei reoli ymysg dinasyddion Cymru. Yn enwedig, mae gostyngiad wedi bod mewn gwastraff bwyd hunan-gofnodedig o 21.8% ym mis Tachwedd 2022 i 20% ym mis Tachwedd 2023, sy’n cyd-daro ag adeg pan ymddengys bod pwysau costau byw yn llacio. Serch hynny, er gwaethaf parhad gwastraff bwyd fel problem amlwg, mae yna fwlch cynyddol rhwng cydnabod gwastraff bwyd a’r camau gweithredu personol a gymerir i fynd i’r afael ag ef.
Un canfyddiad arwyddocaol yw bod 19% o ddinasyddion Cymru’n gyfforddus yn peidio â defnyddio’r holl fwyd maen nhw’n ei brynu, sy’n arwydd o faes posibl ar gyfer ymyriadau wedi’u targedu i hyrwyddo arferion bwyd mwy cynaliadwy.
Prif ganfyddiadau
- Gwastraff bwyd hunan-gofnodedig wedi lleihau i 20% ym mis Tachwedd 2023 o 21.8% ym mis Tachwedd 2022.
- Tueddiadau cadarnhaol wedi’u gweld mewn tueddiadau rheoli bwyd yn 2023, yn enwedig o ran prynu a pharatoi bwyd.
- Prisiau bwyd yn parhau i fod yn bryder pennaf, gyda 64% o ddinasyddion Cymru’n mynegi pryder.
- 36% o ddinasyddion Cymru’n nodi gwastraff bwyd ymysg eu 5 pryder pennaf.
- Er bod 95% yn ymwybodol o wastraff bwyd fel problem genedlaethol, dim ond 69% sy’n teimlo eu bod yn gwneud mwy o ymdrech i’w leihau.
- Mae 53% o ddinasyddion Cymru’n cofio gweld neu glywed am wastraff bwyd.
- Mae heriau’n parhau, gan gynnwys gostyngiad yn y nifer sy’n cofio gwybodaeth am leihau gwastraff bwyd (31%).
- Mae adnabod Hoffi Bwyd, Casáu Gwastraff yn parhau i fod yn sefydlog ar 34% o ddinasyddion Cymru ers 2022.
Darlun cyffredinol o’r canfyddiadau: Ffrwythau a llysiau ffres
Yn ogystal â thueddiadau gwastraff bwyd, mae’r arolwg yn edrych ar ymddygiadau o amgylch ffrwythau a llysiau ffres. Mae tua 76% o ddinasyddion Cymru yn prynu cynnyrch ffres yn rhydd, ond hoffent gael mwy o opsiynau prynu’n rhydd. Mae’r rhan fwyaf (77%) yn credu y dylai archfarchnadoedd werthu mwy o gynnyrch rhydd, a byddent yn prynu mwy pe byddai ar gael (70%). Mae’r heriau yn cynnwys cymharu prisiau, pryderon ynghylch ansawdd a hylendid, ac elfennau cyfleustra.
Prif ganfyddiadau
- Mae 76% o ddinasyddion Cymru’n prynu ffrwythau a llysiau’n rhydd, ac mae dymuniad i gael mwy o opsiynau.
- Mae 77% yn credu y dylai archfarchnadoedd werthu mwy o gynnyrch rhydd.
- Mae’r heriau yn cynnwys anhawster wrth gymharu prisiau (30%), pryderon ynghylch ansawdd (34%), ac elfennau cyfleustra (26%).
- Mae hanner (50%) wedi’u symbylu i brynu cynnyrch rhydd i leihau gwastraff deunydd pacio.
- Mae prynu’n rhydd yn cyd-fynd â llai o wastraff yn cael ei gofnodi a gwell cymwyseddau rheoli bwyd.
1 Mae ffocws yr arolwg a’r cwestiynau penodol wedi newid yn naturiol gydag amser ac felly mae cymariaethau uniongyrchol dros amser fel arfer yn cwmpasu rhan o’r cyfnod hwn yn unig (e.e. rhwng 2018-2023).
Lawrlwytho ffeiliau
-
Arolwg Tracio Gwastraff Bwyd Cartrefi Yng Nghymru - Hydref 2023
PDF, 396.47 KB
O lawrlwytho’r adnoddau, rydych yn cytuno i’w defnyddio’n unol â’n telerau ac amodau.
Mae’n bosibl na fydd y ffeiliau hyn yn addas ar gyfer defnyddwyr technoleg gynorthwyol.